Liga Portugalska

Primeira Liga – najwyższa klasa rozgrywkowa w Portugalii. W rozgrywkach tych uczestniczy 18 zespołów, które walczą o najważniejsze trofeum jakim jest Mistrzostwo Portugalii.

Od momentu powstania ligi, czyli w 1934 roku, rozgrywki te praktycznie zostały zdominowane przez zespoły z tzw. Wielkiej Trójki. Mowa tu o FC Porto, Benfice oraz Sportingu Lizbona. Jedynymi zespołami spoza Wielkiej Trójki, które zdobyły Mistrzostwo Portugalii są Belenenses i Boavista Porto.

Rozgrywki te oficjalnie zostały zainaugurowane w sezonie 1938/1939, kiedy to portugalska piłka przechodziła gruntowne zmiany. Wcześniej także odbywały się rozgrywki o Mistrzostwo Portugalii, choć miały one charakter nieoficjalny. Ich formuła była zbliżona do tych, które znamy obecnie.

W chwili przejęcia kontroli przez Ligę Zawodową Portugalskiej Piłki wówczas nazwę rozgrywek zmieniono na Campeonato Nacional da Primeira Liga. W skrócie Primeira Liga. Ich pierwotna nazwa brzmiała Campeonato Nacional da Primeira Divisao.

Od momentu powstania, rozgrywki te zostały zdominowane przez kluby z tzw. Wielkiej Trójki. Praktycznie co roku, to pomiędzy nimi toczyła się walka o zdobycie Mistrzostwa Portugalii. Belenenses i Boavista Porto to jedyne kluby spoza Wielkiej Trójki, które sięgnęły po mistrzowski tytuł. Pierwsza z nich uczyniła to 1945/1946, a druga całkiem niedawno, bo w sezonie 2000/2001. Z oczywistych powodów Wielka Trójka posiada największą rzeszę kibiców w Portugalii.

Niestety pozostałe kluby nie posiadają tak potężnego wsparcia, a to odbija się przede wszystkim na finansach tych klubów. Czwartą i piątą siła ligi są Vitória Guimaraes i SC Braga. Mniejsze budżety tych klubów, sprawiają, że nie są one aż tak konkurencyjne jak kluby z Wielkiej Trójki. Jednak z roku na roku sytuacja ta ulega zmianie. Przykładem może być sezon 2010/11, kiedy to półfinałach Ligi Europejskiej trzy z czterech zespołów były z Portugalii, zaś sam finał był z udziałem wyłącznie ekip portugalskich. W walce o trofeum Ligi Europejskiej zmierzyły się SC Braga i FC Porto, wtedy to zwycięsko z tego starcia wyszli piłkarze Smoków.

Można więc zauważyć, że wraz z kolejnym sezonem poziom ligi portugalskiej znacznie się poprawia, co już zaowocuje większymi wpływami finansowymi.

Obecnie liga portugalska staję się jedną z czołowych lig piłkarskich w Europie. Co prawda rozgrywki te nie są tak atrakcyjne, jak choćby hiszpańska Primera Division czy angielska Premier League, lecz mimo to wszystko zmierza w dobrym kierunku. Świadczy o tym między innymi to, że obecnie w rankingu lig europejskich jak i lig światowych, portugalska Liga NOS Sagres zajmuje czołowe lokaty.

Ważnym wydarzenie w historii portugalskiej piłki, był rok 2002, kiedy to prawa do sponsoringu Primeira Ligi nabyła firma Galp Energia. Później sponsorem tytularnym został znany portal bukmacherski. Od sezonu 2008/2009 rozgrywki ligi portugalskiej sponsorowane są przez producenta piwa - Sagres. W sezonie 2014/15 do tego grona dołączyła także firma NOS, dlatego też obecnie nazwa tych rozgrywek określana jest mianem Ligi NOS Sagres. Nazwa ta wzięła się rzecz jasna od nazwy sponsorów tytularnych.

Od sezonu 2014/15 w rozgrywkach bierze udział 18 zespołów, wcześniej uczestniczyło 16. W trakcie trwania sezoniu, wszystkie zespoły grają ze sobą dwa razy, czyli na zasadzie każdy z każdym. W sumie są to 34 spotkania. Zespoły, które zajmą dwa ostatnie miejsca, czyli 17. i 18. spadają do Segunda Ligi. Z kolei dwie najlepsze drużyny z tej ligi zyskują promocję do Ligi NOS Sagres.

W Portugalii, mecze Ligi NOS Sagres można śledzić na kanale SportTV. Kanał ten posiada wyłączne prawa do transmitowania spotkań z pierwszej oraz drugiej ligi portugalskiej.

W Brazylii, spotkania Ligi NOS Sagres można oglądać za pośrednictwem kanałów grupy Globo, bądź też na antenach SporTV, SporTV2 i Sportv HD.

W latach 2014-2016  transmisję Ligi NOS prowadził również polski Sportklub, który przejął tą ligę po Orange Sport.

Wykaz klubów, które zdobyły Mistrzostwo Portugalii:

• 1934/1935 - FC Porto
• 1935/1936 - SL Benfica
• 1936/1937 - SL Benfica
• 1937/1938 - SL Benfica
• 1938/1939 - FC Porto
• 1939/1940 - FC Porto
• 1940/1941 - Sporting CP
• 1941/1942 - SL Benfica
• 1942/1943 - SL Benfica
• 1943/1944 - Sporting CP
• 1944/1945 - SL Benfica
• 1945/1946 - Belenenses
• 1946/1947 - Sporting CP
• 1947/1948 - Sporting CP
• 1948/1949 - Sporting CP
• 1949/1950 - SL Benfica
• 1950/1951 - Sporting CP
• 1951/1952 - Sporting CP
• 1952/1953 - Sporting CP
• 1953/1954 - Sporting CP
• 1954/1955 - SL Benfica
• 1955/1956 - FC Porto
• 1956/1957 - SL Benfica
• 1957/1958 - Sporting CP
• 1958/1959 - FC Porto
• 1959/1960 - SL Benfica
• 1960/1961 - SL Benfica
• 1961/1962 - Sporting CP
• 1962/1963 - SL Benfica
• 1963/1964 - SL Benfica
• 1964/1965 - SL Benfica
• 1965/1966 - Sporting CP
• 1966/1967 - SL Benfica
• 1967/1968 - SL Benfica
• 1968/1969 - SL Benfica
• 1969/1970 - Sporting CP
• 1970/1971 - SL Benfica
• 1971/1972 - SL Benfica
• 1972/1973 - SL Benfica
• 1973/1974 - Sporting CP
• 1974/1975 - SL Benfica
• 1975/1976 - SL Benfica
• 1976/1977 - SL Benfica
• 1977/1978 - FC Porto
• 1978/1979 - FC Porto
• 1979/1980 - Sporting CP
• 1980/1981 - SL Benfica
• 1981/1982 - Sporting CP
• 1982/1983 - SL Benfica
• 1983/1984 - SL Benfica
• 1984/1985 - FC Porto
• 1985/1986 - FC Porto
• 1986/1987 - SL Benfica
• 1987/1988 - FC Porto
• 1988/1989 - SL Benfica
• 1989/1990 - FC Porto
• 1990/1991 - SL Benfica
• 1991/1992 - FC Porto
• 1992/1993 - FC Porto
• 1993/1994 - SL Benfica
• 1994/1995 - FC Porto
• 1995/1996 - FC Porto
• 1996/1997 - FC Porto
• 1997/1998 - FC Porto
• 1998/1999 - FC Porto
• 1999/2000 - Sporting CP
• 2000/2001 - Boavista FC
• 2001/2002 - Sporting CP
• 2002/2003 - FC Porto
• 2003/2004 - FC Porto
• 2004/2005 - SL Benfica
• 2005/2006 - FC Porto
• 2006/2007 - FC Porto
• 2007/2008 - FC Porto
• 2008/2009 - FC Porto
• 2009/2010 - SL Benfica
• 2010/2011 - FC Porto
• 2011/2012 - FC Porto
• 2012/2013 - FC Porto
• 2013/2014 - SL Benfica
• 2014/2015 - SL Benfica
• 2015/2016 - SL Benfica
• 2016/2017-  SL Benfica
• 2017/2018 - FC Porto
• 2018/2019 - SL Benfica
• 2019/2020 - FC Porto
• 2020/2021 - Sporting CP
• 2021/2022 - FC Porto

Liczba triumfów poszczególnych klubów w rozgrywkach ligi portugalskiej:

• SL Benfica - 37
• FC Porto - 30
• Sporting CP - 19
• Belenenses - 1
• Boavista FC - 1
   

Królowie strzelców w poszczególnych sezonach ligi portugalskiej:

• 1938/1939 - Costuras (18 bramek)
• 1939/1940 - Fernando Peyroteo, Slavko Kodrnja (29 bramek)
• 1940/1941 - Fernando Peyroteo (29 bramek)
• 1941/1942 - Correia Dias (36 bramek)
• 1942/1943 - Julinho (24 bramki)
• 1943/1944 - Francisco Rodrigues (28 bramek)
• 1944/1945 - Francisco Rodrigues (21 bramek)
• 1945/1946 - Fernando Peyroteo (37 bramek)
• 1946/1947 - Fernando Peyroteo (43 bramki)
• 1947/1948 - António Araújo (36 bramek)
• 1948/1949 - Fernando Peyroteo (40 bramek)
• 1949/1950 - Julinho (28 bramek)
• 1950/1951 - Manuel Vasques (29 bramek)
• 1951/1952 - José Águas (28 bramek)
• 1952/1953 - Matateu (32 bramki)
• 1953/1954 - Joao Martins (31 bramek)
• 1954/1955 - Matateu (32 bramki)
• 1955/1956 - José Águas (28 bramek)
• 1956/1957 - José Águas (30 bramek)
• 1957/1958 - Arsénio Duarte (23 bramki)
• 1958/1959 - José Águas (26 bramek)
• 1959/1960 - Edmur Ribeiro (25 bramek)
• 1960/1961 - José Águas (27 bramek)
• 1961/1962 - Veríssimo (23 bramki)
• 1962/1963 - José Augusto Torres (26 bramek)
• 1963/1964 - Eusébio (28 bramek)
• 1964/1965 - Eusébio (28 bramek)
• 1965/1966 - Eusébio, Ernesto Figueiredo ( 25 bramek)
• 1966/1967 - Eusébio (31 bramek)
• 1967/1968 - Eusébio (42 bramki)
• 1968/1969 - Manuel António (19 bramek)
• 1969/1970 - Eusébio (20 bramek)
• 1970/1971 - Artur Jorge (23 bramki)
• 1971/1972 - Artur Jorge (27 bramek)
• 1972/1973 - Eusébio (40 bramek)
• 1973/1974 - Héctor Yazalde (46 bramek)
• 1974/1975 - Héctor Yazalde (30 bramek)
• 1975/1976 - Rui Jordao (30 bramek)
• 1976/1977 - Fernando Gomes (26 bramek)
• 1977/1978 - Fernando Gomes (25 bramek)
• 1978/1979 - Fernando Gomes (27 bramek)
• 1979/1980 - Rui Jordao (31 bramek)
• 1980/1981 - Nené (20 bramek)
• 1981/1982 - Jacques Pereira (27 bramek)
• 1982/1983 - Fernando Gomes (36 bramek)
• 1983/1984 - Fernando Gomes, Nené (21 bramek)
• 1984/1985 - Fernando Gomes (39 bramek)
• 1985/1986 - Manuel Fernandes (30 bramek)
• 1986/1987 - Paulinho Cascavel (22 bramki)
• 1987/1988 - Paulinho Cascavel (23 bramki)
• 1988/1989 - Vata (16 bramek)
• 1989/1990 - Mats Magnusson (33 bramki)
• 1990/1991 - Rui Águas (25 bramek)
• 1991/1992 - Ricky (30 bramek)
• 1992/1993 - Jorge Cadete (18 bramek)
• 1993/1994 - Rashidi Yekini (21 bramek)
• 1994/1995 - Hassan Nader (21 bramek)
• 1995/1996 - Domingos Paciencia (25 bramek)
• 1996/1997 - Mário Jardel (30 bramek)
• 1997/1998 - Mário Jardel (26 bramek)
• 1998/1999 - Mário Jardel (36 bramek)
• 1999/2000 - Mário Jardel (37 bramek)
• 2000/2001 - Renivaldo Pena (22 bramki)
• 2001/2002 - Mário Jardel (42 bramki)
• 2002/2003 - Fary Faye, Simao (18 bramek)
• 2003/2004 - Banni McCarthy (20 bramek)
• 2004/2005 - Liédson (25 bramek)
• 2005/2006 - Albert Meyong (17 bramek)
• 2006/2007 - Liédson (15 bramek)
• 2007/2008 - Lisandro López (24 bramki)
• 2008/2009 - Nene (20 bramek)
• 2009/2010 - Óscar Cardozo (26 bramek)
• 2010/2011 - Hulk (23 bramki)
• 2011/2012 - Óscar Cardozo, Lima (20 bramek)
• 2012/2013 - Jackson Martinez (26 bramek)
• 2013/2014 - Jackson Martinez (20 bramek)
• 2014/2015 - Jackson Martinez (21 bramek)
• 2015/2016 - Jonas (32 bramki)
• 2016/2017 - Bas Dost (34 bramki)
• 2017/2018 - Jonas (34 bramki)
• 2018/2019 - Seferovic (23 bramki)
• 2019/2020 - Pizzi, Taremi, Carlos Vinicius (18 bramek)
• 2020/2021 - Pedro Goncalves (23 bramki)
• 2021/2022 - Darwin Núñez (26 bramek)