Europejskie puchary

Liga Mistrzów UEFA (ang. UEFA Champions League) – międzynarodowe, coroczne klubowe rozgrywki piłkarskie organizowane z inicjatywy UEFA od 1992 roku, jako kontynuacja Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (zwanego też Pucharem Europy lub Pucharem Mistrzów).

Rozgrywki te uznawane są za najbardziej prestiżowe nie tylko w Europie ale i na świecie. Kluby kwalifikują się do Ligi Mistrzów na podstawie wyników osiągniętych w krajowych ligach. W sezonie 2010/11, FC Porto zdobyło Mistrzostwo Portugalii, czyli zajęło pierwsze miejsce w swojej lidze, które gwarantuje bezpośredni awans do fazy grupowej do Ligi Mistrzów.

Wcześniej rozgrywki te nosiły nazwę Pucharu Europy Mistrzów Krajowych, który utworzony został 26 lutego 1955 roku z inicjatywy z inicjatywy Gabriela Hanota, reportera francuskiego dziennika sportowego L'Équipe. Pierwsza edycja została przeprowadzona w sezonie 1955/56. Od rundy eliminacyjnej do fazy pucharowej rozgrywany był systemem pucharowym tj. w formie dwumeczu (spotkanie u siebie i rewanż), po którym zwycięzca awansował do kolejnej rundy, a przegrywający musiał pożegnać się z dalszej rywalizacji. Pojedynek finałowy stanowiło natomiast jedno spotkanie, organizowane na neutralnym stadionie.

Od sezonu 1991/92 rozgrywki te przeszły gruntowną zmianę i zmagania przybrały formę rozgrywek grupowych (dwie 4-zespołowe grupy) z jednomeczowym finałem dla zwycięzców każdej z grup.

Przed rozpoczęciem sezonu 1992/93 rozgrywki przeszły kolejne, tym razem bardziej gruntowne zmiany. Najpierw zmieniona została nazwa na Liga Mistrzów. Zmiany dotknęły także samej formuły, przez co rywalizacja prowadzona pod tym szyldem stała się najbardziej prestiżowym i komercyjnym przedsięwzięciem piłkarskim na świecie.

W kolejnych sezonach powiększono liczbę uczestniczących w Lidze Mistrzów z 8 - przez 16 (od 1994/1995) i 24 (od 1997/1998) - do 32 (od 1999/2000), dopuszczając do udziału nie tylko mistrzów poszczególnych krajów, ale - w przypadku najsilniejszych federacji - również drużyny zajmujące drugie, trzecie, a nawet czwarte miejsca w końcowej tabeli najwyższego szczebla ligowego. W ten sposób o to sposób stworzono rozgrywki, w których rywalizują ze najlepsze drużyny europejskie, a niejednokrotnie i na świecie.

Wedle reformy Komitetu Wykonawczego UEFA z 30 listopada 2007 roku, 22 zespoły mają zapewniony bezpośredni udział w fazie grupowej Ligi Mistrzów. Pozostałe 10 lokat w Lidze Mistrzów przeznaczone jest dla zwycięzców eliminacji.

W fazie grupowej 32 drużyny zostają podzielone są na osiem grup po cztery w każdej i grają ze sobą na zasadzie każdy z każdym (mecz i rewanż, u siebie i na wyjeździe), w okresie od września do grudnia. Dwie najlepsze drużyny z każdej grupy awansują do pierwszej rundy pucharowej, która odbywa się na wiosnę. Zajęcie trzeciego miejsca w grupie premiowane jest awansem do 1/16 finału Ligi Europejskiej UEFA.

W kolejnych rundach, najlepsze szesnaście drużyn aż do półfinałów, rywalizuje ze sobą systemem mecz i rewanż (według tych samych zasad, co w kwalifikacjach). W 1/8 finału zwycięzcy grup zestawiani są w pary z zespołami, które zajęły drugie miejsca w grupach – przy założeniu, że nie mogą spotkać się drużyny z tych samych grup, bądź tych samych krajów. Od ćwierćfinałów losowanie jest otwarte.

Puchar zdobywa ten zespół, który wygra mecz finałowy, który w tym sezonie rozegrany zostanie na Alianz Arena w Monachium w sobotę 19 maja.

Ciekawostką jest to, że w Lidze Mistrzów nigdy nie było spotkania o 3 miejsce.

Dotychczas najczęściej w Lidze Mistrzów triumfował Real Madryt, a po nim AC Milan i Liverpool FC. FC Porto zwyciężało w tych rozgrywkach dwukrotnie. Pierwszy raz Smoki wygrały te rozgrywki w 1987 roku. Drugi triumf FC Porto świętowało w 2004 roku za czasów, kiedy to szkoleniowcem zespołu był sam The Special One, czyli Jose Mourinho.

Wykaz zespołów, które wygrywały Ligę Mistrzów w poszczególnych sezonach:

• 1955/56 - Real Madryt
• 1956/57 - Real Madryt
• 1957/58 - Real Madryt
• 1958/59 - Real Madryt
• 1959/60 - Real Madryt
• 1960/61 - SL Benfica
• 1961/62 - SL Benfica
• 1962/63 - AC Milan
• 1963/64 - Inter Mediolan
• 1964/65 - Inter Mediolan
• 1965/66 - Real Madryt
• 1966/67 - Celtic Glasgow
• 1967/68 - Manchester United
• 1968/69 - AC Milan
• 1969/70 - Feyenoord Rotterdam
• 1970/71 - Ajax Amsterdam
• 1971/72 - Ajax Amsterdam
• 1972/73 - Ajax Amsterdam
• 1973/74 - Bayern Monachium
• 1974/75 - Bayern Monachium
• 1975/76 - Bayern Monachium
• 1976/77 - Liverpool FC
• 1977/78 - Liverpool FC
• 1978/79 - Nottingham Forest FC
• 1979/80 - Nottingham Forest FC
• 1980/81 - Liverpool FC
• 1991/82 - Aston Villa
• 1982/83 - Hamburger SV
• 1983/84 - Liverpool FC
• 1984/85 - Juventus Turyn
• 1985/86 - Steaua Bukareszt
• 1986/87 - FC Porto
• 1987/88 - PSV Eindhoven
• 1988/89 - AC Milan
• 1989/90 - AC Milan
• 1990/91 - FK Crvena Zvezda Belgrad
• 1991/92 - FC Barcelona
• 1992/93 - Olympique Marsylia
• 1993/94 - AC Milan
• 1994/95 - Ajax Amsterdam
• 1995/96 - Juventus Turyn
• 1996/97 - Borussia Dortmund
• 1997/98 - Real Madryt
• 1998/99 - Manchester United
• 1999/00 - Real Madryt
• 2000/01 - Bayern Monachium
• 2001/02 - Real Madryt
• 2002/03 - AC Milan
• 2003/04 - FC Porto
• 2004/05 - Liverpool FC
• 2005/06 - FC Barcelona
• 2006/07 - AC Milan
• 2007/08 - Manchester United
• 2008/09 - FC Barcelona
• 2009/10 - Inter Mediolan
• 2010/11 - FC Barcelona
• 2011/12 - Chelsea Londyn
• 2012/13 - Bayern Monachium

Liczba triumfów poszczególnych klubów w tych rozgrywkach:

• Real Madryt - 9
• AC Milan - 7
• Liverpool FC - 5
• Bayern Monachium - 5
• FC Barcelona - 4
• Ajax Amsterdam - 4
• Inter Mediolan - 3
• Manchester United - 3
• SL Benfica - 2
• Juventus Turyn - 2
• Nottingham Forest FC- 2
• FC Porto - 2
• Celtic Glasgow - 1
• Hamburger SV - 1
• Steaua Bukareszt - 1
• Olympique Marsylia - 1
• Feyenoord Rotterdam - 1
• Aston Villa - 1
• PSV Eindhoven - 1
• FK Crvena Zvezda Belgrad - 1
• Borussia Dortmund - 1
• Chelsea Londyn - 1